Ауылдың өркендеуі – мемлекеттің тұрақты дамуының негізі. Халық қалаулысы ретінде мен ауыл шаруашылығын, инфрақұрылымды және әлеуметтік саланы дамытуға баса назар аудару керек деп санаймын.
Біріншіден, ауылдағы кәсіпкерлікті қолдау қажет. Шағын және орта бизнеске жеңілдетілген несие беру, жас кәсіпкерлерге гранттар бөлу – ауыл экономикасын жандандырудың бірден-бір жолы.
Екіншіден, су, жол, жарық, интернет сияқты инфрақұрылымды дамыту кезек күттірмейтін мәселе. Заманауи инфрақұрылым болмаса, ауылда өмір сүру сапасы төмендеп, жастар қалаға көшуін тоқтатпайды.
Үшіншіден, ауыл шаруашылығына жаңа технологияларды енгізу маңызды. Агроөнеркәсіп кешенін цифрландыру, ауыл еңбеккерлерін оқыту – өнімділікті арттырудың кепілі.
Мектеп, медицина, мәдениет және спорт салаларын да ұмытпау керек. Білікті мамандарды ауылға тарту үшін оларға жағдай жасауымыз қажет.
Жасқайрат, Қызылүй сынды ауылдарда халықтың тұрақтауына және жастардың қызығушылығын арттыруға бағытталған жүйелі жұмыстар жүргізілмесе, ауыл босап, тіршілік тоқырауға ұшырайды. Бүгінде негізгі мәселе – тұрғындардың қалаға көшуі. Бұл үрдісті тоқтатып, ауылды тартымды ету үшін ең алдымен тұрақты табыс көзін қалыптастыру қажет.
Ауылда экономиканы жандандырудың ең тиімді жолы – кәсіпкерлікті дамыту.
Инфрақұрылымның дамуы да ауыл тұрғындарының өмір сүру сапасына тікелей әсер етеді. Жол мәселесі – басты проблемалардың бірі. Көптеген ауылдарда жолдың жағдайы сын көтермейді. Сонымен қатар, таза ауызсуға, сапалы электр қуатына, тұрақты интернетке қолжетімділік болуы қажет. Бүгінгі таңда интернет – тек байланыс құралы емес, білім мен бизнес көзі. Егер ауылға жоғары жылдамдықты интернет тартылса, жастар қашықтан жұмыс істеп, ауылдан шықпай-ақ табыс табуға мүмкіндік алар еді.
Ауылдағы басты тірек – білім мен медицина саласы. Егер ауыл мектебі сапалы білім бермесе, ата-аналар балаларын қалаға жіберуге мәжбүр болады. Сондықтан ауыл мектептерін нығайту, білікті мұғалімдерді тарту маңызды. Мұны “Дипломмен ауылға” бағдарламасын жетілдіру арқылы жүзеге асыруға болады. Мұғалімдерге жоғары жалақы, баспана, көтерме жәрдемақы берілсе, олар ауылда қалуға ынталы болар еді. Сол сияқты медицина саласында да осындай қадам қажет. Ауылдық емханалар қажетті жабдықтармен қамтамасыз етіліп, дәрігерлерге жағдай жасалуы тиіс.
Жастарды ауылға тартудың тағы бір жолы – олар үшін өмір сүруге қолайлы орта қалыптастыру. Қазіргі таңда ауылдарда мәдениет пен спорт нысандары жеткіліксіз. Егер жастарға бос уақытын тиімді өткізуге жағдай жасалса, олар туған жерінде тұрақтап, өз болашағын осында құрғысы келеді. Сонымен қатар, ауылдық жерлерде туризмді дамытуға да мүмкіндік бар. Табиғаты әсем, тарихы терең елді мекендерді көркейтіп, демалыс орындары мен қонақүйлер салынса, ауыл экономикасы жаңа серпін алады.
Жалпы, ауылдың дамуы – тек мемлекеттік бағдарламаларға ғана емес, жергілікті тұрғындардың өз белсенділігіне де байланысты. Ауыл халқы бастамашылдық танытып, кәсіп ашуға, ауылды көркейтуге атсалысуы керек. Өз кезегінде билік тарапынан ауылда тұрақтауға ниетті жастарға жеңілдіктер қарастырылып, олардың жұмысқа орналасуына, тұрғын үй алуына қолдау көрсетілуі тиіс. Егер осы мәселелер кешенді түрде шешілсе, ауылдар қайта жанданып, жастар үшін тартымды мекенге айналады.
Ауыл – қазақтың рухани бесігі. Оны дамыту – бәріміздің ортақ міндетіміз. Осы бағытта нақты жобалар ұсынып, тиісті органдармен бірлесіп жұмыс істеуге дайынмын. Ұсыныстар болса, ашық пікір алмасуға әрқашан әзірмін.
Әнес СИДЕҒАЛИЕВ,
Исатай аудандық мәслихат депутаты, шаруагер
